Op dinsdag 7 april stond er een artikel in het FD over het Duitse bedrijf Carl Zeiss. Een lenzenmaker met een geschiedenis van ruim 150 jaar en ooit een van de grootste bedrijven van de DDR. Maar ook in het verenigde Duitsland is Zeiss een wereldspeler met een miljardenomzet. Onze interesse werd gewekt omdat in het artikel ook 'ons bedrijf' Jenoptik genoemd wordt.
Muur tussen de bedrijven
In het artikel gaat auteur Maurits Kuypers in op de geschiedenis van Zeiss, dat tijdens de Koude Oorlog – evenals het land – in tweeën was gesplitst met bedrijven aan weerszijden van de Muur: een bedrijf in Jena en een in Oberkochen. Het waren twee bedrijven die hetzelfde deden en die met elkaar concurreerden. Na de val van de Muur kwamen deze twee bedrijven weer bijeen - maar met veel pijn en moeite. Het bedrijf in Jena hield slechts een derde van de rum 30.000 werknemers over en daarvan ging nog eens een derde naar het samengesmolten Carl Zeiss. De overige 7.000 werknemers kwamen in een nieuwe onderneming: Jenoptik. Dit was niet meer dan een vergaarbak van bedrijfsonderdelen die Carl Zeiss wilde afstoten, waaronder een grote militaire divisie. Een slechter bedrijfsmodel is vrijwel niet denkbaar. De vooruitzichten waren dan ook somber aan het begin van de jaren '90. Er zouden massa's mensen moeten verdwijnen en Jenoptik zou het nieuwe millennium niet halen, zo was de verwachting.
Herrezen uit de as
Wonder boven wonder overleefde Jenoptik alle perikelen. In 1998 ging het bedrijf naar de beurs en in 2000 behaalde het voor het eerst winst. Het bedrijf gebruikte de opbrengst van de beursgang voor een acquisitiestrategie die het bedrijf bijna fataal werd. Dat het bedrijf het overleefde, kwam door hard ingrijpen, een forse inkrimping van het personeel en door te focussen op een beperkt aantal activiteiten. Zo richtte de militaire divisie zich op civiele toepassingen. Daardoor wist deze divisie de meerjarige defensiebezuinigingen in Europa te pareren.
Medio 2010 werd de heroriëntatiefase afgesloten en zien we bij Jenoptik een mooie toename van de autonome omzet en een gestage verbetering van de winstgevendheid. Door het beroerde verleden met hoge verliezen profiteert Jenoptik bovendien van een aantrekkelijk belastingregime, waardoor het bedrijf de komende decennia in Duitsland nauwelijks winstbelasting hoeft af te dragen.
Sinds 2013 in Midlin
Wij hebben Jenoptik sinds 2013 in onze Midlin-portefeuille. Wij zagen een gezond industrieel concern dat zichzelf opnieuw heeft uitgevonden, veel investeert in R&D en opereert in veelbelovende markten. Het bedrijf levert vooral hoogwaardige optische toepassingen en apparaten aan de halfgeleiderindustrie en de auto- en automotive-industrie. Daarnaast heeft Jenoptik wereldwijde klanten in de medische technologie, verkeersveiligheidsindustrie en de luchtvaart. Een positief teken is dat Jenoptik steeds meer een partner is in totaaloplossingen, dat het processen optimaliseert en de informatievoorziening stroomlijnt. De winstmarges kunnen hierdoor structureel op een hoger niveau komen. Het bedrijf wil van good naar great. Wij zijn graag bij dat proces betrokken.
Rombout Houben
|
Jenoptik heeft vijf divisies: Optisch, Lasers & Material Processing, Industrial Metrology, Traffic Safety Systems Defense & Amp en Civil Systems. Jenoptik heeft het hoofdkantoor in Jena en zeven vestigingen in Duitsland. Verder zijn er vertegenwoordigingen in ruim zeventig landen, productiefaciliteiten in de VS, Frankrijk en Zwitserland en deelnemingen in India, China, Korea en Japan. Jenoptik heeft ruim 3.500 medewerkers, een omzet van bijna € 600 miljoen en een winst voor belasting van ruim € 75 miljoen (2014). Sinds juni 1998 is het bedrijf genoteerd aan de Frankfurt Stock Exchange en opgenomen in de TecDAX index. |
