Het Duitse INIT (Innovation in Traffic Systems SE) is ontwikkelaar en leverancier van ‘Intelligent Transportation Systems’ voor openbaarvervoerbedrijven (zogenaamde ‘ITS-systemen’). Het beursgenoteerde familiebedrijf uit Karlsruhe biedt haar softwareoplossingen wereldwijd aan met een focus op Europa en Noord-Amerika. Klanten zijn met name bedrijven die lokaal en regionaal vervoer aanbieden met bussen, trams en metro. De software van INIT helpt met het efficiënter aansturen van de operatie, het verbeteren van reizigersinformatie en het veilig verkopen van vervoerbewijzen.
Meer openbaar vervoer wereldwijd
Door onder meer verstedelijking en luchtvervuiling stijgt de vraag naar openbaar vervoer wereldwijd al jaren gestaag. Tegelijkertijd worden reizigers veeleisender en zet de privatisering en aanbesteding van openbaarvervoerconcessies de bedrijfsvoering onder druk. Technologie biedt de openbaarvervoerbedrijven de tools om efficiënter te werken en tegelijkertijd de dienstverlening aan de reiziger te verbeteren. INIT levert als een van de weinige spelers wereldwijd een geïntegreerd product waarin alle functionaliteit zit. Van planning van bussen en chauffeurs, voertuig tracking, bestuurdersassistentiesystemen, boardcomputers, reisinformatie, tickets en elektronische betaling tot rapportagetools voor het management. Onafhankelijke onderzoeksbureaus verwachten dat de vraag naar dit soort intelligente systemen voor het openbaar vervoer de komende jaren met gemiddeld 7% per jaar zal groeien. Op korte termijn is er sprake van een inhaalbeweging nadat in Europa en Noord-Amerika de investeringsbudgetten van openbaarvervoerbedrijven in de jaren na de crisis waren gekort.
Mobile ticketing
Met name de vraag naar nieuwe ticketing oplossingen is hoog. Persoonlijke betaalkaarten, zoals de ov-chipkaart in Nederland, en ‘mobile ticketing’, ofwel betalen per smartphone, zijn voor veel openbaarvervoerbedrijven nieuwe ontwikkelingen waarin zij snel willen voorzien. Nu is het papieren ticket uit de automaat of munten in de bus bij de meeste openbaarvervoerbedrijven nog gemeengoed. De nieuwe betalingsvormen bieden de reiziger meer gemak en maken het voor openbaarvervoerbedrijven mogelijk om flexibele tarieven in te voeren, persoonlijke aanbiedingen te doen en kosten te besparen. INIT is met een omzetaandeel van circa 40% in ticketing producten bovengemiddeld gepositioneerd om van de toenemende vraag te profiteren. Door de overname in 2016 van Hansecom (Duitsland, HandyTicket) en het strategische belang in Bytemark (Verenigde Staten) speelt het bedrijf een nog prominentere rol op de markt voor mobile en e-ticketing.
Markt- en winstherstel
De resultaten van INIT hebben de afgelopen jaren onder druk gestaan. Het bedrijf bleef volop investeren in nieuwe technologie, terwijl de vraag in de jaren na de crisis tijdelijk wat zwakker was. Nu de markt weer is aangetrokken richt het bedrijf zich op het herstellen van de winstgevendheid naar historische niveaus. Het flink gestegen orderboek is al een indicatie dat de vooruitzichten verbeterd zijn. Verder heeft de oprichtersfamilie een ervaren nieuwe CFO aangetrokken om het bedrijf wat te rationaliseren. De oprichters zelf, die nog in het bestuur van de onderneming actief zijn (en die circa 40% van de aandelen houden) richten zich op het product en de klanten, zoals ze dat al sinds 1983 met veel succes doen.
Langdurige relaties
INIT heeft langdurige relaties met haar klanten. De keuze voor een ITS-systeem is een keuze voor minimaal tien, maar vaak eerder voor twintig jaar. INIT biedt haar afnemers de mogelijkheid eenvoudig te beginnen en geleidelijk aan meer functionaliteit af te nemen. Ook garandeert zij dat board computers en ticketmachines die onderdeel van een oplossing zijn tot in lengte van jaren nabesteld kunnen worden als de vloot groeit of er een kapot gaat. Het installeren van een nieuw ITS-systeem brengt altijd risico’s met zich mee. Maar door de focus op ontwikkelde markten in Europa/Duitsland en de Verenigde Staten en een zelf ontwikkelde totaaloplossing is het implementatie track-record van INIT goed. Zeker ten opzichte van concurrenten die veelal deeloplossingen bieden en die moeten integreren met producten van derden.
Van licentie naar abonnement
Een nieuwe trend is het leveren van het product als dienst in plaats van het verkopen van een software licentie. In dit model ontzorgt INIT haar klant door ook het beheer van de software-oplossing over te nemen en krijgt het per maand betaald (software abonnement). Voor INIT biedt dit model veel voordelen. Zo maakt het de resultaatontwikkeling stabieler en voorspelbaarder en is het in potentie winstgevender.
Teslin houdt via Midlin NV een belang in INIT SE.
Rombout Houben, fondsmanager Midlin NV